òåêñò • ïåðåâîäû • commentarii • varialectio • prosodia
Humano capiti cervicem pictor equinam 7347
iungere si velit et varias inducere plumas 7348
undique conlatis membris, ut turpiter atrum 7349
desinat in piscem mulier formosa superne, 7350
5 spectatum admissi risum teneatis, amici? 7351
credite, Pisones, isti tabulae fore librum 7352
persimilem, cuius, velut aegri somnia, vanae 7353
fingentur species, ut nec pes nec caput uni 7354
reddatur formae. pictoribus atque poetis 7355
10 quidlibet audendi semper fuit aequa potestas.’ 7356
scimus, et hanc veniam petimusque damusque vicissim; 7357
sed non ut placidis coeant inmitia, non ut 7358
serpentes avibus geminentur, tigribus agni. 7359
inceptis gravibus plerumque et magna professis 7360
15 purpureus, late qui splendeat, unus et alter 7361
adsuitur pannus, cum lucus et ara Dianae 7362
et properantis aquae per amoenos ambitus agros 7363
aut flumen Rhenum aut pluvius describitur arcus; 7364
sed nunc non erat his locus. et fortasse cupressum 7365
20 scis simulare: quid hoc, si fractis enatat exspes 7366
navibus, aere dato qui pingitur? amphora coepit 7367
institui: currente rota cur urceus exit? 7368
denique sit quodvis, simplex dumtaxat et unum. 7369
maxima pars vatum, pater et iuvenes patre digni, 7370
25 decipimur specie recti: brevis esse laboro, 7371
obscurus fio; sectantem levia nervi 7372
deficiunt animique; professus grandia turget; 7373
serpit humi tutus nimium timidusque procellae: 7374
qui variare cupit rem prodigialiter unam, 7375
30 delphinum silvis adpingit, fluctibus aprum: 7376
in vitium ducit culpae fuga, si caret arte. 7377
Aemilium circa ludum faber imus et unguis 7378
exprimet et mollis imitabitur aere capillos, 7379
infelix operis summa, quia ponere totum 7380
35 nesciet: hunc ego me, si quid componere curem, 7381
non magis esse velim quam naso vivere pravo, 7382
spectandum nigris oculis nigroque capillo. 7383
sumite materiam vestris, qui scribitis, aequam 7384
viribus et versate diu, quid ferre recusent, 7385
40 quid valeant umeri. cui lecta potenter erit res, 7386
nec facundia deseret hunc nec lucidus ordo. 7387
ordinis haec virtus erit et venus, aut ego fallor, 7388
ut iam nunc dicat iam nunc debentia dici, 7389
pleraque differat et praesens in tempus omittat. 7390
45 [46] in verbis etiam tenuis cautusque serendis 7391
[45] hoc amet, hoc spernat promissi carminis auctor. 7392
dixeris egregie, notum si callida verbum 7393
reddiderit iunctura novum. si forte necesse est 7394
indiciis monstrare recentibus abdita rerum et 7395
50 fingere cinctutis non exaudita Cethegis, 7396
continget dabiturque licentia sumpta pudenter, 7397
et nova fictaque nuper habebunt verba fidem, si 7398
Graeco fonte cadent parce detorta. quid autem 7399
Caecilio Plautoque dabit Romanus ademptum 7400
55 Vergilio Varioque? ego cur, adquirere pauca 7401
si possum, invideor, cum lingua Catonis et Enni 7402
sermonem patrium ditaverit et nova rerum 7403
nomina protulerit? licuit semperque licebit 7404
signatum praesente nota producere nomen. 7405
60 ut silvae foliis pronos mutantur in annos, 7406
prima cadunt: ita verborum vetus interit aetas, 7407
et iuvenum ritu florent modo nata vigentque. 7408
debemur morti nos nostraque: sive receptus 7409
terra Neptunus classes Aquilonibus arcet, 7410
65 regis opus, sterilisve diu palus aptaque remis 7411
vicinas urbes alit et grave sentit aratrum, 7412
seu cursum mutavit iniquum frugibus amnis 7413
doctus iter melius: mortalia facta peribunt, 7414
nedum sermonum stet honos et gratia vivax. 7415
70 multa renascentur quae iam cecidere cadentque 7416
quae nunc sunt in honore vocabula, si volet usus, 7417
quem penes arbitrium est et ius et norma loquendi. 7418
res gestae regumque ducumque et tristia bella 7419
quo scribi possent numero, monstravit Homerus; 7420
75 versibus inpariter iunctis querimonia primum, 7421
post etiam inclusa est voti sententia compos; 7422
quis tamen exiguos elegos emiserit auctor, 7423
grammatici certant et adhuc sub iudice lis est; 7424
Archilochum proprio rabies armavit iambo; 7425
80 hunc socci cepere pedem grandesque cothurni, 7426
alternis aptum sermonibus et popularis 7427
vincentem strepitus et natum rebus agendis; 7428
Musa dedit fidibus divos puerosque deorum 7429
et pugilem victorem et equum certamine primum 7430
85 et iuvenum curas et libera vina referre: 7431
descriptas servare vices operumque colores 7432
cur ego si nequeo ignoroque poeta salutor? 7433
cur nescire pudens prave quam discere malo? 7434
versibus exponi tragicis res comica non volt; 7435
90 indignatur item privatis ac prope socco 7436
dignis carminibus narrari cena Thyestae: 7437
singula quaeque locum teneant sortita decentem. 7438
interdum tamen et vocem comoedia tollit 7439
iratusque Chremes tumido delitigat ore; 7440
95 et tragicus plerumque dolet sermone pedestri, 7441
Telephus et Peleus cum pauper et exsul uterque 7442
proicit ampullas et sesquipedalia verba, 7443
si curat cor spectantis tetigisse querella. 7444
non satis est pulchra esse poemata: dulcia sunto 7445
100 et quocumque volent animum auditoris agunto. 7446
ut ridentibus adrident, ita flentibus adflent 7447
humani voltus. si vis me flere, dolendum est 7448
primum ipsi tibi: tum tua me infortunia laedent, 7449
Telephe vel Peleu; male si mandata loqueris, 7450
105 aut dormitabo aut ridebo. tristia maestum 7451
voltum verba decent, iratum plena minarum, 7452
ludentem lasciva, severum seria dictu. 7453
format enim natura prius nos intus ad omnem 7454
fortunarum habitum: iuvat aut inpellit ad iram 7455
110 aut ad humum maerore gravi deducit et angit: 7456
post effert animi motus interprete lingua. 7457
si dicentis erunt fortunis absona dicta, 7458
Romani tollent equites peditesque cachinnum. 7459
intererit multum, Davosne loquatur an heros, 7460
115 maturusne senex an adhuc florente iuventa 7461
fervidus, et matrona potens an sedula nutrix, 7462
mercatorne vagus cultorne virentis agelli, 7463
Colchus an Assyrius, Thebis nutritus an Argis. 7464
aut famam sequere aut sibi convenientia finge 7465
120 scriptor. honoratum si forte reponis Achillem, 7466
inpiger, iracundus, inexorabilis, acer 7467
iura neget sibi nata, nihil non adroget armis. 7468
sit Medea ferox invictaque, flebilis Ino, 7469
perfidus Ixion, Io vaga, tristis Orestes. 7470
125 siquid inexpertum scaenae conmittis et audes 7471
personam formare novam, servetur ad imum, 7472
qualis ab incepto processerit, et sibi constet. 7473
difficile est proprie communia dicere, tuque 7474
rectius Iliacum carmen deducis in actus 7475
130 quam si proferres ignota indictaque primus: 7476
publica materies privati iuris erit, si 7477
non circa vilem patulumque moraberis orbem 7478
nec verbo verbum curabis reddere fidus 7479
interpres nec desilies imitator in artum, 7480
135 unde pedem proferre pudor vetet aut operis lex, 7481
nec sic incipies, ut scriptor cyclicus olim: 7482
‘fortunam Priami cantabo et nobile bellum.’ 7483
quid dignum tanto feret hic promissor hiatu? 7484
parturient montes, nascetur ridiculus mus. 7485
140 quanto rectius hic, qui nil molitur inepte: 7486
‘dic mihi, Musa, virum, captae post tempora Troiae 7487
qui mores hominum multorum vidit et urbes. 7488
non fumum ex fulgore, sed ex fumo dare lucem 7489
cogitat, ut speciosa dehinc miracula promat, 7490
145 Antiphaten Scyllamque et cum Cyclope Charybdim; 7491
nec reditum Diomedis ab interitu Meleagri 7492
nec gemino bellum Troianum orditur ab ovo: 7493
semper ad eventum festinat et in medias res 7494
non secus ac notas auditorem rapit et quae 7495
150 desperat tractata nitescere posse relinquit 7496
atque ita mentitur, sic veris falsa remiscet, 7497
primo ne medium, medio ne discrepet imum. 7498
tu, quid ego et populus mecum desideret, audi, 7499
si plausoris eges aulaea manentis et usque 7500
155 sessuri, donec cantor ‘vos plaudite’ dicat. 7501
aetatis cuiusque notandi sunt tibi mores, 7502
mobilibusque decor naturis dandus et annis. 7503
reddere qui voces iam scit puer et pede certo 7504
signat humum, gestit paribus conludere et iram 7505
160 colligit ac ponit temere et mutatur in horas. 7506
inberbis iuvenis, tandem custode remoto, 7507
gaudet equis canibusque et aprici gramine campi, 7508
cereus in vitium flecti, monitoribus asper, 7509
utilium tardus provisor, prodigus aeris, 7510
165 sublimis cupidusque et amata relinquere pernix. 7511
conversis studiis aetas animusque virilis 7512
quaerit opes et amicitias, inservit honori, 7513
conmisisse cavet quod mox mutare laboret. 7514
multa senem circumveniunt incommoda, vel quod 7515
170 quaerit et inventis miser abstinet ac timet uti, 7516
vel quod res omnis timide gelideque ministrat, 7517
dilator, spe longus, iners avidusque futuri, 7518
difficilis, querulus, laudator temporis acti 7519
se puero, castigator censorque minorum. 7520
175 multa ferunt anni venientes commoda secum, 7521
multa recedentes adimunt: ne forte seniles 7522
mandentur iuveni partes pueroque viriles: 7523
semper in adiunctis aevoque morabitur aptis. 7524
aut agitur res in scaenis aut acta refertur. 7525
180 segnius inritant animos demissa per aurem 7526
quam quae sunt oculis subiecta fidelibus et quae 7527
ipse sibi tradit spectator: non tamen intus 7528
digna geri promes in scaenam multaque tolles 7529
ex oculis, quae mox narret facundia praesens: 7530
185 ne pueros coram populo Medea trucidet 7531
aut humana palam coquat exta nefarius Atreus 7532
aut in avem Procne vertatur, Cadmus in anguem. 7533
quodcumque ostendis mihi sic, incredulus odi. 7534
neve minor neu sit quinto productior actu 7535
190 fabula quae posci volt et spectanda reponi. 7536
nec deus intersit, nisi dignus vindice nodus 7537
inciderit, nec quarta loqui persona laboret. 7538
actoris partis chorus officiumque virile 7539
defendat, neu quid medios intercinat actus 7540
195 quod non proposito conducat et haereat apte. 7541
ille bonis faveatque et consilietur amice 7542
et regat iratos et amet pacare tumentis, 7543
ille dapes laudet mensae brevis, ille salubrem 7544
iustitiam legesque et apertis otia portis, 7545
200 ille tegat conmissa deosque precetur et oret, 7546
ut redeat miseris, abeat Fortuna superbis. 7547
tibia non ut nunc orichalco vincta tubaeque 7548
aemula, sed tenuis simplexque foramine pauco 7549
adspirare et adesse choris erat utilis atque 7550
205 nondum spissa nimis complere sedilia flatu; 7551
quo sane populus numerabilis, utpote parvos, 7552
et frugi castusque verecundusque coibat. 7553
postquam coepit agros extendere victor et urbis 7554
latior amplecti murus vinoque diurno 7555
210 placari Genius festis inpune diebus, 7556
accessit numerisque modisque licentia maior. 7557
indoctus quid enim saperet liberque laborum 7558
rusticus urbano confusus, turpis honesto? 7559
sic priscae motumque et luxuriem addidit arti 7560
215 tibicen traxitque vagus per pulpita vestem; 7561
sic etiam fidibus voces crevere severis, 7562
et tulit eloquium insolitum facundia praeceps 7563
utiliumque sagax rerum et divina futuri 7564
sortilegis non discrepuit sententia Delphis. 7565
220 carmine qui tragico vilem certavit ob hircum, 7566
mox etiam agrestis satyros nudavit et asper 7567
incolumi gravitate iocum temptavit eo quod 7568
inlecebris erat et grata novitate morandus 7569
spectator functusque sacris et potus et exlex. 7570
225 verum ita risores, ita commendare dicacis 7571
conveniet satyros, ita vertere seria ludo, 7572
ne, quicumque deus, quicumque adhibebitur heros, 7573
regali conspectus in auro nuper et ostro, 7574
migret in obscuras humili sermone tabernas 7575
230 aut, dum vitat humum, nubis et inania captet. 7576
effutire levis indigna tragoedia versus, 7577
ut festis matrona moveri iussa diebus, 7578
intererit satyris paulum pudibunda protervis. 7579
non ego inornata et dominantia nomina solum 7580
235 verbaque, Pisones, satyrorum scriptor amabo 7581
nec sic enitar tragico differre colori, 7582
ut nihil intersit, Davusne loquatur et audax 7583
Pythias, emuncto lucrata Simone talentum, 7584
an custos famulusque dei Silenus alumni. 7585
240 ex noto fictum carmen sequar, ut sibi quivis 7586
speret idem, sudet multum frustraque laboret 7587
ausus idem: tantum series iuncturaque pollet, 7588
tantum de medio sumptis accedit honoris. 7589
silvis deducti caveant me iudice Fauni, 7590
245 ne velut innati triviis ac paene forenses 7591
aut nimium teneris iuvenentur versibus umquam 7592
aut inmunda crepent ignominiosaque dicta. 7593
offenduntur enim, quibus est equus et pater et res, 7594
nec, siquid fricti ciceris probat et nucis emptor, 7595
250 aequis accipiunt animis donantve corona. 7596
syllaba longa brevi subiecta vocatur iambus, 7597
pes citus: unde etiam trimetris adcrescere iussit 7598
nomen iambeis, cum senos redderet ictus, 7599
primus ad extremum similis sibi: non ita pridem, 7600
255 tardior ut paulo graviorque veniret ad auris, 7601
spondeos stabilis in iura paterna recepit 7602
commodus et patiens, non ut de sede secunda 7603
cederet aut quarta socialiter. hic et in Acci 7604
nobilibus trimetris adparet rarus et Enni 7605
260 in scaenam missos cum magno pondere versus 7606
aut operae celeris nimium curaque carentis 7607
aut ignoratae premit artis crimine turpi. 7608
non quivis videt inmodulata poemata iudex 7609
et data Romanis venia est indigna poetis. 7610
265 idcircone vager scribamque licenter? an omnis 7611
visuros peccata putem mea, tutus et intra 7612
spem veniae cautus? vitavi denique culpam, 7613
non laudem merui. vos exemplaria Graeca 7614
nocturna versate manu, versate diurna. 7615
270 at vestri proavi Plautinos et numeros et 7616
laudavere sales, nimium patienter utrumque, 7617
ne dicam stulte, mirati, si modo ego et vos 7618
scimus inurbanum lepido seponere dicto 7619
legitimumque sonum digitis callemus et aure. 7620
275 ignotum tragicae genus invenisse Camenae 7621
dicitur et plaustris vexisse poemata Thespis, 7622
quae canerent agerentque peruncti faecibus ora. 7623
post hunc personae pallaeque repertor honestae 7624
Aeschylus et modicis instravit pulpita tignis 7625
280 et docuit magnumque loqui nitique cothurno. 7626
successit vetus his comoedia, non sine multa 7627
laude; sed in vitium libertas excidit et vim 7628
dignam lege regi: lex est accepta chorusque 7629
turpiter obticuit sublato iure nocendi. 7630
285 nil intemptatum nostri liquere poetae 7631
nec minimum meruere decus vestigia Graeca 7632
ausi deserere et celebrare domestica facta 7633
vel qui praetextas vel qui docuere togatas. 7634
nec virtute foret clarisve potentius armis 7635
290 quam lingua Latium, si non offenderet unum 7636
quemque poetarum limae labor et mora. vos, o 7637
Pompilius sanguis, carmen reprehendite, quod non 7638
multa dies et multa litura coercuit atque 7639
praesectum deciens non castigavit ad unguem. 7640
295 ingenium misera quia fortunatius arte 7641
credit et excludit sanos Helicone poetas 7642
Democritus, bona pars non unguis ponere curat, 7643
non barbam, secreta petit loca, balnea vitat. 7644
nanciscetur enim pretium nomenque poetae, 7645
300 si tribus Anticyris caput insanabile numquam 7646
tonsori Licino conmiserit. o ego laevus, 7647
qui purgor bilem sub verni temporis horam. 7648
non alius faceret meliora poemata; verum 7649
nil tanti est. ergo fungar vice cotis, acutum 7650
305 reddere quae ferrum valet exsors ipsa secandi; 7651
munus et officium, nil scribens ipse, docebo, 7652
unde parentur opes, quid alat formetque poetam, 7653
quid deceat, quid non, quo virtus, quo ferat error. 7654
scribendi recte sapere est et principium et fons. 7655
310 rem tibi Socraticae poterunt ostendere chartae 7656
verbaque provisam rem non invita sequentur. 7657
qui didicit, patriae quid debeat et quid amicis, 7658
quo sit amore parens, quo frater amandus et hospes, 7659
quod sit conscripti, quod iudicis officium, quae 7660
315 partes in bellum missi ducis, ille profecto 7661
reddere personae scit convenientia cuique. 7662
respicere exemplar vitae morumque iubebo 7663
doctum imitatorem et vivas hinc ducere voces. 7664
interdum speciosa locis morataque recte 7665
320 fabula nullius veneris, sine pondere et arte, 7666
valdius oblectat populum meliusque moratur 7667
quam versus inopes rerum nugaeque canorae. 7668
Grais ingenium, Grais dedit ore rotundo 7669
Musa loqui, praeter laudem nullius avaris. 7670
325 Romani pueri longis rationibus assem 7671
discunt in partis centum diducere. ‘dicat 7672
filius Albini: si de quincunce remota est 7673
uncia, quid superat? poteras dixisse’. ‘triens’. ‘eu, 7674
rem poteris servare tuam. redit uncia, quid fit? 7675
330 ‘semis.’ an, haec animos aerugo et cura peculi 7676
cum semel imbuerit, speremus carmina fingi 7677
posse linenda cedro et levi servanda cupresso? 7678
aut prodesse volunt aut delectare poetae 7679
aut simul et iucunda et idonea dicere vitae. 7680
335 quidquid praecipies, esto brevis, ut cito dicta 7681
percipiant animi dociles teneantque fideles: 7682
omne supervacuum pleno de pectore manat. 7683
ficta voluptatis causa sint proxima veris: 7684
ne quodcumque volet poscat sibi fabula credi 7685
340 neu pransae Lamiae vivum puerum extrahat alvo. 7686
centuriae seniorum agitant expertia frugis, 7687
celsi praetereunt austera poemata Ramnes: 7688
omne tulit punctum, qui miscuit utile dulci 7689
lectorem delectando pariterque monendo. 7690
345 hic meret aera liber Sosiis, hic et mare transit 7691
et longum noto scriptori prorogat aevum. 7692
sunt delicta tamen, quibus ignovisse velimus: 7693
nam neque chorda sonum reddit quem volt manus et mens, 7694
poscentique gravem persaepe remittit acutum, 7695
350 nec semper feriet quodcumque minabitur arcus. 7696
verum ubi plura nitent in carmine, non ego paucis 7697
offendar maculis, quas aut incuria fudit 7698
aut humana parum cavit natura. quid ergo est? 7699
ut scriptor si peccat idem librarius usque, 7700
355 quamvis est monitus, venia caret, et citharoedus 7701
ridetur, chorda qui semper oberrat eadem, 7702
sic mihi, qui multum cessat, fit Choerilus ille, 7703
quem bis terve bonum cum risu miror; et idem 7704
indignor, quandoque bonus dormitat Homerus; 7705
360 verum operi longo fas est obrepere somnum. 7706
ut pictura poesis: erit quae, si propius stes, 7707
te capiat magis, et quaedam, si longius abstes; 7708
haec amat obscurum, volet haec sub luce videri, 7709
iudicis argutum quae non formidat acumen; 7710
365 haec placuit semel, haec deciens repetita placebit. 7711
o maior iuvenum, quamvis et voce paterna 7712
fingeris ad rectum et per te sapis, hoc tibi dictum 7713
tolle memor, certis medium et tolerabile rebus 7714
recte concedi: consultus iuris et actor 7715
370 causarum mediocris abest virtute diserti 7716
Messallae nec scit quantum Cascellius Aulus, 7717
sed tamen in pretio est: mediocribus esse poetis 7718
non homines, non di, non concessere columnae. 7719
ut gratas inter mensas symphonia discors 7720
375 et crassum unguentum et Sardo cum melle papaver 7721
offendunt, poterat duci quia cena sine istis: 7722
sic animis natum inventumque poema iuvandis, 7723
si paulum summo decessit, vergit ad imum. 7724
ludere qui nescit, campestribus abstinet armis 7725
380 indoctusque pilae discive trochive quiescit, 7726
ne spissae risum tollant inpune coronae: 7727
qui nescit versus, tamen audet fingere. quidni? 7728
liber et ingenuus, praesertim census equestrem 7729
summam nummorum vitioque remotus ab omni. 7730
385 tu nihil invita dices faciesve Minerva: 7731
id tibi iudicium est, ea mens. siquid tamen olim 7732
scripseris, in Maeci descendat iudicis auris 7733
et patris et nostras nonumque prematur in annum 7734
membranis intus positis: delere licebit, 7735
390 quod non edideris, nescit vox missa reverti. 7736
silvestris homines sacer interpresque deorum 7737
caedibus et victu foedo deterruit Orpheus, 7738
dictus ob hoc lenire tigres rabidosque leones; 7739
dictus et Amphion, Thebanae conditor urbis, 7740
395 saxa movere sono testudinis et prece blanda 7741
ducere quo vellet. fuit haec sapientia quondam, 7742
publica privatis secernere, sacra profanis, 7743
concubitu prohibere vago, dare iura maritis, 7744
oppida moliri, leges incidere ligno. 7745
400 sic honor et nomen divinis vatibus atque 7746
carminibus venit. post hos insignis Homerus 7747
Tyrtaeusque mares animos in Martia bella 7748
versibus exacuit; dictae per carmina sortes 7749
et vitae monstrata via est et gratia regum 7750
405 Pieriis temptata modis ludusque repertus 7751
et longorum operum finis: ne forte pudori 7752
sit tibi Musa lyrae sollers et cantor Apollo. 7753
natura fieret laudabile carmen an arte, 7754
quaesitum est: ego nec studium sine divite vena 7755
410 nec rude quid prosit video ingenium: alterius sic 7756
altera poscit opem res et coniurat amice. 7757
qui studet optatam cursu contingere metam, 7758
multa tulit fecitque puer, sudavit et alsit, 7759
abstinuit venere et vino; qui Pythia cantat 7760
415 tibicen, didicit prius extimuitque magistrum. 7761
nunc satis est dixisse ‘ego mira poemata pango; 7762
occupet extremum scabies; mihi turpe relinqui est 7763
et quod non didici sane nescire fateri’. 7764
ut praeco, ad merces turbam qui cogit emendas, 7765
420 adsentatores iubet ad lucrum ire poeta 7766
dives agris, dives positis in fenore nummis. 7767
si vero est, unctum qui recte ponere possit 7768
et spondere levi pro paupere et eripere artis 7769
litibus inplicitum, mirabor, si sciet inter– 7770
425 noscere mendacem verumque beatus amicum. 7771
tu seu donaris seu quid donare voles cui, 7772
nolito ad versus tibi factos ducere plenum 7773
laetitiae; clamabit enim ‘pulchre, bene, recte’, 7774
pallescet, super his etiam stillabit amicis 7775
430 ex oculis rorem, saliet, tundet pede terram. 7776
ut, qui conducti plorant in funere, dicunt 7777
et faciunt prope plura dolentibus ex animo, sic 7778
derisor vero plus laudatore movetur. 7779
reges dicuntur multis urgere culillis 7780
435 et torquere mero, quem perspexisse laborent 7781
an sit amicitia dignus; si carmina condes, 7782
numquam te fallent animi sub vulpe latentes. 7783
Quintilio siquid recitares, ‘corrige sodes 7784
hoc’ aiebat ‘et hoc’. mulius te posse negares 7785
440 bis terque expertum frustra: delere iubebat 7786
et male tornatos incudi reddere versus. 7787
si defendere delictum quam vertere malles, 7788
nullum ultra verbum aut operam insumebat inanem, 7789
quin sine rivali teque et tua solus amares. 7790
445 vir bonus et prudens versus reprehendet inertis, 7791
culpabit duros, incomptis adlinet atrum 7792
transverso calamo signum, ambitiosa recidet 7793
ornamenta, parum claris lucem dare coget, 7794
arguet ambigue dictum, mutanda notabit: 7795
450 fiet Aristarchus; non dicet ‘cur ego amicum 7796
offendam in nugis?’ hae nugae seria ducent 7797
in mala derisum semel exceptumque sinistre. 7798
ut mala quem scabies aut morbus regius urget 7799
aut fanaticus error et iracunda Diana, 7800
455 vesanum tetigisse timent fugiuntque poetam 7801
qui sapiunt, agitant pueri incautique sequuntur. 7802
hic, dum sublimis versus ructatur et errat, 7803
si veluti merulis intentus decidit auceps 7804
in puteum foveamve, licet ‘succurrite’ longum 7805
460 clamet, ‘io cives’, non sit qui tollere curet. 7806
si curet quis opem ferre et demittere funem, 7807
‘qui scis, an prudens huc se deiecerit atque 7808
servari nolit?’ dicam Siculique poetae 7809
narrabo interitum. ‘deus inmortalis haberi 7810
465 dum cupit Empedocles, ardentem frigidus Aetnam 7811
insiluit. sit ius liceatque perire poetis: 7812
invitum qui servat, idem facit occidenti. 7813
nec semel hoc fecit nec, si retractus erit, iam 7814
fiet homo et ponet famosae mortis amorem. 7815
470 nec satis adparet, cur versus factitet, utrum 7816
minxerit in patrios cineres an triste bidental 7817
moverit incestus: certe furit ac velut ursus, 7818
obiectos caveae valuit si frangere clatros, 7819
indoctum doctumque fugat recitator acerbus; 7820
475 quem vero arripuit, tenet occiditque legendo, 7821
non missura cutem nisi plena cruoris hirudo’. 7822
Íà ñàéòå èñïîëüçóåòñÿ ãðå÷åñêèé øðèôò.